Rối loạn nhân cách
Rối loạn nhân cách ranh giới là một căn bệnh được đánh dấu bởi một mô hình liên tục của các tâm trạng, hình ảnh bản thân và hành vi khác nhau. Những triệu chứng này thường dẫn đến các hành động bốc đồng và các vấn đề trong các mối quan hệ. Những người bị rối loạn nhân cách ranh giới có thể trải qua các giai đoạn tức giận, trầm cảm và lo lắng dữ dội có thể kéo dài từ vài giờ đến vài ngày.

Dấu hiệu và triệu chứng
Những người bị rối loạn nhân cách ranh giới có thể cảm thấy thất thường và không chắc chắn về cách họ nhìn nhận bản thân và vai trò của họ trong thế giới. Kết quả là, sở thích và giá trị của họ có thể thay đổi nhanh chóng.

Những người bị rối loạn nhân cách ranh giới cũng có xu hướng nhìn mọi thứ theo thái cực, chẳng hạn như tất cả tốt hoặc tất cả xấu. Ý kiến của họ về người khác cũng có thể thay đổi nhanh chóng. Một cá nhân được coi là bạn một ngày nào đó có thể bị coi là kẻ thù hoặc kẻ phản bội. Những cảm xúc thay đổi này có thể dẫn đến các mối quan hệ căng thẳng và không ổn định.

Các dấu hiệu hoặc triệu chứng khác có thể bao gồm:
- Nỗ lực để tránh bị bỏ rơi thực sự hoặc tưởng tượng, chẳng hạn như nhanh chóng bắt đầu các mối quan hệ thân mật (thể chất hoặc tình cảm) hoặc cắt đứt liên lạc với ai đó với dự đoán bị bỏ rơi
- Mô hình mối quan hệ căng thẳng và không ổn định với gia đình, bạn bè và những người thân yêu, thường chuyển từ cực kỳ gần gũi và yêu thương (lý tưởng hóa) sang cực kỳ ghét hoặc tức giận (mất giá)
- Hình ảnh hoặc ý thức về bản thân bị méo mó và không ổn định
- Các hành vi bốc đồng và thường nguy hiểm, chẳng hạn như tiêu xài hoang phí, quan hệ tình dục không an toàn, lạm dụng chất kích thích, lái xe ẩu và ăn uống vô độ. Xin lưu ý: Nếu những hành vi này chủ yếu xảy ra trong giai đoạn tâm trạng hoặc năng lượng cao, chúng có thể là dấu hiệu của rối loạn tâm trạng — không phải rối loạn nhân cách ranh giới
- Hành vi tự làm hại bản thân, chẳng hạn như cắt
- Suy nghĩ lặp lại về các hành vi hoặc đe dọa tự tử
- Tâm trạng dữ dội và dễ thay đổi, với mỗi tập kéo dài từ vài giờ đến vài ngày
- Cảm giác trống rỗng mãn tính
- Cơn giận dữ dội, không thích hợp hoặc có vấn đề trong việc kiểm soát cơn giận
- Khó tin tưởng, đôi khi đi kèm với nỗi sợ hãi vô cớ về ý định của người khác
- Cảm giác phân ly, chẳng hạn như cảm giác bị cắt đứt khỏi chính mình, nhìn thấy chính mình từ bên ngoài cơ thể hoặc cảm giác không thực tế

Không phải tất cả mọi người bị rối loạn nhân cách ranh giới đều trải qua mọi triệu chứng. Một số cá nhân chỉ gặp một vài triệu chứng, trong khi những người khác có nhiều triệu chứng. Các triệu chứng có thể được kích hoạt bởi các sự kiện dường như bình thường. Ví dụ, những người bị rối loạn nhân cách ranh giới có thể trở nên tức giận và đau khổ vì sự xa cách nhỏ với những người mà họ cảm thấy gần gũi, chẳng hạn như đi công tác. Mức độ nghiêm trọng và tần suất của các triệu chứng và thời gian chúng kéo dài sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng cá nhân và bệnh tật của họ.

Các yếu tố rủi ro
Nguyên nhân của rối loạn nhân cách ranh giới vẫn chưa rõ ràng, nhưng nghiên cứu cho thấy rằng di truyền, cấu trúc và chức năng của não cũng như các yếu tố môi trường, văn hóa và xã hội có vai trò hoặc có thể làm tăng nguy cơ phát triển rối loạn nhân cách ranh giới.
Lịch sử gia đình. Những người có một thành viên thân thiết trong gia đình, chẳng hạn như cha mẹ hoặc anh chị em mắc chứng rối loạn này có thể có nguy cơ cao hơn mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới.
Yếu tố não bộ. Các nghiên cứu cho thấy những người bị rối loạn nhân cách ranh giới có thể có những thay đổi về cấu trúc và chức năng trong não, đặc biệt là trong các lĩnh vực kiểm soát xung động và điều chỉnh cảm xúc. Nhưng không rõ liệu những thay đổi này có phải là yếu tố nguy cơ của rối loạn hay do rối loạn gây ra.
Thuộc về môi trường. Các yếu tố văn hóa và xã hội. Nhiều người bị rối loạn nhân cách ranh giới cho biết họ đã trải qua những biến cố đau thương trong cuộc sống, chẳng hạn như bị ngược đãi, bị bỏ rơi hoặc gặp nghịch cảnh trong thời thơ ấu. Những người khác có thể đã tiếp xúc với các mối quan hệ không ổn định, vô hiệu và xung đột thù địch.

Mặc dù những yếu tố này có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh của một người, nhưng điều đó không có nghĩa là người đó sẽ phát triển chứng rối loạn nhân cách ranh giới. Tương tự như vậy, có thể có những người không có các yếu tố nguy cơ này sẽ phát triển rối loạn nhân cách ranh giới trong cuộc đời của họ.

Lời Khuyên:
Đếm đến 10
Bạn hẳn đã nghe tới phương pháp này trước đây, nhưng nó thực sự có đem lại hiệu quả và vì vậy nên được thực hiện thường xuyên. Nếu có thể tạm ngừng trước khi phản ứng lại điều đang khiến bản thân tức giận, thì khả năng cao bạn có thể đưa ra những lựa chọn khôn ngoan, và mang tính xây dựng hơn về hành vi của mình.
Ý Thức Cơn Giận Sớm Hơn
Đôi khi bạn thậm chí có thể không nhận thức được rằng mình đang tức giận cho đến khi bạn thực sự nổi đóa. Tuy nhiên, bạn có thể tập trở nên hòa hợp hơn với cách bản thân phản ứng để nhận ra cơn giận của mình sớm hơn trong toàn bộ quá trình này. Cố gắng chú ý đến những dấu hiệu nhỏ của một cơn thịnh nộ khi nó sắp sửa ập đến. Ví dụ, cơn giận dữ thường bắt đầu thế nào? Cơ thể bạn phản ứng ra sao? Nếu bạn có thể nắm bắt được những tín hiệu này khi bạn đang khó chịu ở mức độ vừa phải, thay vì hoàn toàn phẫn nộ, bạn có thể can thiệp sớm hơn.
Nghỉ Ngơi
Một khi bạn nhận thấy rằng bạn đang nổi giận, điều cần làm là tạm dừng tất cả những việc có thể đang khiến bạn tức giận. Cách này đặc biệt hiệu quả nếu bạn đang tức giận trong lúc nói chuyện với ai đó. Nếu bạn bắt đầu tỏ ra tức giận, đối phương cũng thường sẽ bắt đầu cảm thấy tức giận ngược lại, điều này có thể khiến tình hình căng thẳng hơn. Nếu bạn nhận thấy dấu hiệu như vậy, hãy tạm ngưng và nghỉ ngơi trong 10 đến 15 phút (hoặc lâu hơn, nếu cần).

Đánh Lạc Hướng Bản Thân
Một số người cảm thấy hữu ích khi tham gia vào một hoạt động gây mất tập trung khác, khi họ đang bị cơn giận của mình cuốn vào. Để "đánh lạc hướng bản thân" thành công, hãy tìm một hoạt động thực sự có thể thu hút sự chú ý của bạn. Đừng chọn thứ gì đó thụ động, như xem TV, vì suy nghĩ của bạn có thể sẽ quay ngược lại với bất cứ thứ gì đang khiến bạn tức giận.
Hít Thở Sâu
Thực hành thở sâu, thở bằng cơ hoành có thể giúp giảm hưng phấn thể chất mà bạn cảm thấy khi đang tức giận. Dành một vài phút để thở chậm và sâu từ vùng bụng. Đặt tay lên bụng, hít thở thật chậm rãi, cảm nhận bàn tay bị một lực nhẹ ở bụng đẩy ra mỗi lần bạn hít vào. Đồng thời, để tay bạn buông nhẹ xuống mỗi khi bạn thở ra.
Cân Bằng Và Điều Tiết Cơ Thể
Những bài tập tiếp đất (ví dụ như thiền) có thể giúp bạn “thoát khỏi” chu kỳ giận dữ một khi nó đã bắt đầu, đồng thời nhắc nhở bạn về mức độ thực sự không đáng để tâm của vấn đề hiện tại. Hãy thử một số bài tập cơ bản để đưa bản thân trở lại thực tại khi tâm trí bạn lại chìm vào cơn giận.
Nghe Nhạc Nhẹ Nhàng
Lắng nghe những âm thanh có sắc thái đối nghịch (với cơn giận) có thể giúp bạn thiết lập lại trạng thái cảm xúc của mình. Khi bạn tức giận, hãy nghe những bài nhạc chậm, nhẹ nhàng và êm dịu. Nhưng đừng chọn bài nhạc nào khiến tâm trạng buồn bã - bài nhạc nên có tính nâng đỡ.
Thực Hành Buông Bỏ
Sự tức giận có thể khó kiểm soát bởi vì nó là một cảm xúc rất khó cưỡng — sự tức giận khiến bạn phải cố gắng giữ lấy nó, đặc biệt nếu bạn tức giận một cách chính đáng về một điều gì đó không công bằng. Nhưng thường xuyên kìm nén sự tức giận sẽ không có lợi. Hãy chú ý đến thời điểm bạn đang cố tình kìm nén cơn giận của mình và thay vào đó, hãy cố gắng thực hành “buông bỏ”.
Thực Hiện Các Bài Tập Thể Dục Nhẹ Nhàng Hoặc Tập Yoga
Tập thể dục có thể cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe tổng thể — và, khi bạn cảm thấy cơn giận đang tăng lên, tập thể dục là thứ bạn có thể tập trung vào thay vì cơn giận của mình. Tuy nhiên, điều quan trọng là giữ cho buổi tập nhẹ nhàng nếu bạn đang cảm thấy khó chịu, vì việc kết hợp tập thể dục cường độ cao và cảm giác tức giận tột độ có thể gây hại cho sức khỏe tim mạch.
Thực hành thiền
Thiền có thể là một cách để bạn định tâm lại bản thân và giúp tâm trí thoát khỏi sự tức giận. Nếu bạn mới tập, thiền bao gồm việc tập trung vào một điều gì đó cụ thể, thường là hơi thở của bạn, một cách có mục đích và có chủ đích. Thiền chánh niệm thường được sử dụng để điều trị các triệu chứng của Rối loạn Nhân cách Ranh giới (BPD), vì nó khuyến khích bạn ở trong thời điểm hiện tại với một tư duy trung lập hơn là một cái nhìn phán xét. Thiền định trong lúc nghỉ ngơi có thể giúp bạn bình tĩnh lại trong giây phút căng thẳng và theo thời gian, học những kỹ thuật này có thể giúp bạn phá vỡ chu kỳ phản ứng thường liên kết đến sự tức giận.
Cân nhắc liệu pháp tâm lý
Có một số lựa chọn về liệu pháp tâm lý được thiết kế để giúp bạn kiểm soát những cảm xúc mãnh liệt thường có liên quan đến Rối loạn Nhân cách Ranh giới. Nhatamlyhoc Vietnam có thể giúp bạn tìm một nhà trị liệu giỏi.